Gluten Nedir? Sağlığa Etkileri ve Glutensiz Beslenme

Gluten Nedir?

Gluten; buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllarda bulunan bir protein grubudur. Hamura elastikiyet kazandırarak ekmek ve hamur işlerinin kabarmasını sağlar. Yani gluten, ekmeğin yumuşak ve esnek yapısının asıl sebebidir.

Gluten Hangi Besinlerde Bulunur?

• Buğday unu ve undan yapılan ekmek, makarna, börek, pizza

• Arpa ve çavdar içeren unlu mamuller

• Yulaf (glutensiz sertifikalı değilse)

• Birçok hazır gıda, sos ve işlenmiş ürün (katkı olarak kullanılabilir)

Glutenin Sağlığa Etkileri

1. Çölyak Hastalığı

Çölyak, gluten tüketildiğinde bağırsaklarda hasara yol açan bir otoimmün hastalıktır. Bu kişiler gluteni tamamen hayatlarından çıkarmalıdır.

2. Gluten Hassasiyeti

Çölyak hastası olmayan bazı bireyler de glutenli gıdalar yediklerinde şişkinlik, gaz, karın ağrısı ve yorgunluk hissedebilir. Bu durum gluten intoleransı olarak adlandırılır.

3. Genel Etkiler

Sağlıklı bireylerde gluten zararlı değildir. Ancak fazla tüketim sindirim sorunlarına yol açabilir. Dengeli ve çeşitli beslenme bu noktada önemlidir.

Glutensiz Beslenme Nedir?

Glutensiz beslenme, gluten içeren tüm gıdaların hayatımızdan çıkarılmasıdır. Çölyak hastaları ve gluten intoleransı yaşayanlar için tek tedavi yöntemidir.

Glutensiz Gıdalar

• Pirinç, mısır, kinoa, karabuğday, amarant

• Nohut, mercimek, fasulye gibi baklagiller

• Patates, sebze ve meyveler

• Glutensiz un çeşitleri (pirinç unu, mısır unu, badem unu, keçiboynuzu unu vb.)

Gluten ve Bebek Ek Gıdası

Ek gıdaya geçen bebekler için glutenli gıdaların kontrollü ve doktor tavsiyesiyle verilmesi önemlidir. Özellikle ailede çölyak öyküsü varsa glutensiz un çeşitleri (pirinç unu, karabuğday unu, organik tarhana – glutensiz versiyon) tercih edilebilir.